Portugalia dawną finezyjną grę zastąpiła ultra pragmatyzmem. I została Mistrzem Europy, wygrywając tylko jedno spotkanie w regulaminowym czasie. Sensację sprawiła Walia, która doszła do półfinału oraz Polska i Islandia, które dotarły do półfinału. Biało-Czerwoni pechowo przegrali walkę o najlepszą czwórkę w rzutach karnych. Szkoda, bo w półfinale czekała wycieńczona i zdziesiątkowana Walia. Finał był na wyciągnięcie ręki. Mistrzostwa Europy 2016. Piękne nie tylko z uwagi na grę drużyny Adama Nawałki.
Przed turniejem było dużo obaw. Po raz pierwszy, zamiast 16 grały 24 zespoły. I sceptycy straszyli, że negatywnie wpłynie to na poziom turnieju. Nic z tych rzeczy! Poziom był wyższy niż poprzednich turniejów. A w dodatku kilka drużyn zapisało piękną historię. Wśród nich Polska Adama Nawałki, ale też Walia i Islandia. Euro 2016 odbyły się od 10 czerwca do 10 lipca 2016 roku we Francji.
Faza grupowa. Nieźli Włosi, niemrawa Portugalia
W fazie grupowej najwyżej oceniano grę Włochów, Chorwatów, siłę potwierdziły zespoły Francji i Niemiec. Jako rewelację oceniano Walijczyków, słowa uznania eksperci wyrażali też na temat Polski. Największym zawodem była Portugalia, która grupy wprawdzie wyszła, ale nie wygrywając żadnego meczu, wszystko remisując. Zawiodły też drużyny Ukrainy, Austrii, które odpadły już w fazie grupowej. W grupie A pewnie, z 7 punktami wygrali gospodarze, Francuzi, przed Szwajcarią, Albanią i Rumunią. Grupę B niespodziewanie wygrali Walijczycy (6 pkt.) przed Anglikami (5), Słowakami (4) i Rosjanami (1). W „polskiej” grupie C wygrali Niemcy, którzy zdobyli 7 punktów, tyle samo co druga w tabeli reprezentacja Polski. Trzecia była Irlandia Północna (3 punkty) a ostatnia Ukraina (bez punktów). Kadra Adama Nawałki pokonała Irlandię Północną 1:0 (bramka Arkadiusza Milika), Niemcy Ukrainę 4:2. Potem Biało-Czerwoni bezbramkowo zremisowali z Mistrzami Świata Niemcami 0:0. Mecz był ciekawy, obie drużyny mogły rozstrzygnąć go na swoją korzyść.
Biało-Czerwoni z Niemcami rywalizowali w eliminacjach. Pokonali aktualnych Mistrzów Świata 2:0 w Warszawie, ulegli im 1:3 we Frankfurcie. Na Euro padł remis. Irlandia Północna ograła Ukrainę 2:0. W ostatniej kolejce Polacy pokonali 1:0 Ukrainę (gol Jakuba Błaszczykowskiego). Niemcy ograli Irlandię Północną 1:0. Grupę D wygrała Chorwacja (7 punktów). Wyprzedziła broniącą tytułu Hiszpanię (6 pkt.), Turcję (3), Czechy (1). W grupie E zwyciężyli Włosi (6 punktów) przed Belgią (6) Irlandię (4), Szwecję (1). Grupę F wygrali Węgrzy (5 punktów), przed Islandią (5), Portugalią (3), Austrią (1). W mistrzostwach 2016 po raz pierwszy grały 24 zespoły. To oznaczało, że wprowadzono kolejną rundę – 1/8 finału. Awansowali do niej mistrzowie i wicemistrzowie grup oraz cztery z sześciu zespołów z trzecich miejsc. Na francuskim Euro przeszły trzecie w grupie B Słowacja, C Irlandia Północna, E Irlandia i F Portugalia. Pożegnały się z turniejem trzeci zespół grupy A – Albania oraz grupy D – Turcja.
Biało-Czerwoni w ćwierćfinale!
W 1/8 finału rywalizowała Polska ze Szwajcarią, Walia z Irlandią Północną, Chorwacja z Portugalią. Francja z Irlandią, Niemcy ze Słowacją, Węgrzy z Belgami. Uznani za najmocniejszych w tej fazie turnieju Włosi grali z broniącą tytułu Hiszpanią, Anglia z Islandią. Biało-Czerwoni doskonale zaczęli mecz ze Szwajcarami. Bramkę zdobył Jakub Błaszczykowski w 39 minucie. Podopieczni Adama Nawałki grali dobrze, potem jednak nieco za bardzo się cofnęli. Szwajcarzy próbowali stwarzać sytuacje, kapitalną bramkę na 1:1 zdobył w 82 minucie Xherdan Shaqiri. Dogrywka nie przyniosła rozstrzygnięcia. Rzuty karne dla Polaków pewnie wykonali Robert Lewandowski, Arkadiusz Milik, Kamil Glik, Jakub Błaszczykowski. Po stronie Szwajcarów pomylił się Granit Xhaka. W ostatniej kolejce do piłki podszedł najlepszy defensywny pomocnik tamtego turnieju, Grzegorz Krychowiak. Było jasne, że jeśli strzeli, będzie awans do najlepszej ósemki turnieju. Brak trafienia oznaczał dalszą kontynuację konkursu jedenastek. Krychowiak huknął mocno, celnie, nie dając szans Janowi Sommerowi. Biało-Czerwoni weszli do ćwierćfinału!
Męczarnie Francuzów
Walia pokonała 1:0 Irlandię Północną po samobójczej bramce Garetha MmAuleya w 75 minucie. W meczu Chorwacji z Portugalią mierzył się zespół, który grał w fazie grupowej najładniej z zespołem grającym jak dotąd paździerz. Wielu liczyło, że Portugalia się przebudzi i oba zespoły rozegrają świetny mecz. Stało się odwrotnie. Portugalczycy grali paździerz, a Chorwaci dostosowali się do ich poziomu. Niemal przez całe spotkanie i dogrywkę nie działo się praktycznie nic. Aż w 117 minucie Ricardo Quaresma trafił do siatki i dał awans Portugalczykom do ćwierćfinału! Chorwaci narzekali, że odpadła najładniej grająca drużyna. Zapominali dodać, że ładną grę prezentująca w fazie grupowej. W ćwierćfinale było gorzej. O dziwo męczarnie w meczu z Irlandią przechodzili Francuzi. W 2 minucie prowadzenie z rzutu karnego dał Irlandczykom Robbie Brady. Wyrównał dopiero w 58 minucie Antoine Griezmann. Ten sam zawodnik trzy minuty później strzelił bramkę zwycięską, na 2:1.
Islandia wyrzuciła Anglię!
Siłę potwierdzili Niemcy. Mistrzowie Świata do przerwy prowadzili 2:0 po golach Jerome’a Boatenga w 8 i Mario Gomeza w 43 minucie. W 63 minucie Julian Draxler ustalił wynik na 3:0. Drużyna Belgii zdeklasowała Węgrów 4:0. Świetni w fazie grupowej Włosi mierzyli się z Hiszpanami. Mistrzostwie Europy 2008 i 2012, Mistrzostwie Świata 2010 zaliczyli porażkę na MŚ 2014. Teraz mieli albo udowodnić, że było to chwilowe, albo nastąpić miał koniec pewnej epoki. I nastąpił. Włosi pewnie wypunktowali Hiszpanię, po bramkach Giorgio Chielliniego w 33 i Graziano Pele w 90 minucie. W Hiszpanii zaczęła się wymiana pokoleniowa. Ostatni mecz 1/8 finału przyniósł największą sensację. Anglicy objęli prowadzenie w meczu z Islandczykami już w 4 minucie, z rzutu karnego trafił Wayne Rooney. W 6 minucie wyrównał jednak Ragnar Sigurðsson. A w 18 minucie na 2:1 dla Islandczyków strzelił Kolbeinn Sigþórsson. Wynik już się nie zmienił. Islandia awansowała do ćwierćfinału, eliminując Synów Albionu!
I karnych z Portugalią szkoda…
Pierwszym starciem ćwierćfinałowym był mecz Polska Portugalia. Już w 2 minucie Biało-Czerwoni objęli prowadzenie. Kapitalną akcję przeprowadził Kamil Grosicki, a bramkę po jego podaniu zdobył Robert Lewandowski. W 33 minucie świetnym strzałem z dystansu wyrównał Renato Sanches. Więcej bramek już nie padło. Znów decydowały rzuty karne. Ze strony polskiej trafili Robert Lewandowski, Arkadiusz Milik, Kamil Glik. Po portugalskiej Cristiano Ronaldo, Renato Sanches, Joao Moutinho, Nani. Karnego nie strzelił Jakub Błaszczykowski, a w ostatniej kolejce trafił Ricardo QUaresma, wprowadzając Portugalię do półfinału. W drugim ćwierćfinale mierzyły się drużyny Walii i Belgii. Prowadzenie dla Belgów, zgodnie z przewidywaniami uzyskał Radja Nainggolan. W 31 minucie wyrównał jednak Ashley Wiliams. W drugiej połowie koncert rozegrali Walijczycy. Najpierw Hal Robson-Kanu w 55 minucie strzelił na 2:1. W 86 minucie wynik na 3:1 dla Walii ustalił Sam Vokes. Walia była sensacyjnym półfinalistą Mistrzostw Europy! A w Belgii doszło do zmiany selekcjonera.
Niezwykły konkurs Niemców z Włochami, Francja tym razem deklasuje
Trzeci mecz rozgrywali Niemcy z Włochami. Prowadzenie dla Mistrzów Świata uzyskał Mesut Ozil w 65 minucie. Wyrównał z rzutu karnego Leonardo Bonucci. Kolejne bramki nie padły. O wszystkim decydował konkurs rzutów karnych. Niezwykły konkurs. Było aż 9 serii, ostatecznie 6:5 wygrali Niemcy. Francuzi od początku meczu z Islandczykami narzucili ogromne tempo. W 12 minucie prowadzenie dla gospodarzy uzyskał Olivier Giroud. Paul Pogba podwyższył w 20 minucie na 2:0. W 43 minucie było 3:0 po trafieniu Dmitri Payeta, a w 45 minucie 4:0. Wynik pierwszej połowy ustalił Antoine Griezmann. Trzeba Islandczykom oddać, że w drugiej połowie podjęli walkę, chcieli zmniejszać rozmiary porażki. W 56 minucie trafił Kolbeinn Sigþórsson. Było 4:1, jednak już trzy minuty później Giroud strzelił drugą swoją bramkę, i piątą dla Francuzów. Przy stanie 5:1 trybuny zaczęły już święto. W 84 minucie honorową bramkę dla Islandii zdobył Birkir Bjarnason. Francja ograła Islandię 5:2 i uzupełniła grono półfinalistów.
Francja ogrywa Niemcy, Portugalia Walię
W pierwszym spotkaniu półfinałowym grały Portugalia z Walią. Walijczycy zdziesiątkowani i osłabieni oraz wycieńczeni po największym sukcesie w swojej historii byli w stanie podjąć walkę jedynie w pierwszej połowie. Do przerwy było 0:0. W drugiej połowie Portugalczycy wypunktowali rywali. Bramki zdobywali Cristiano Ronaldo w 50 i Nani w 53 minucie. Podopieczni Fernando Santosa wygrali 2:0. Dotarli do finału zaliczając trzy remisy w grupie (1:1 z Islandią, 0:0 z Austrią, 3:3 z Węgrami). Wygraną 1:0 po bramce w końcówce dogrywki z Chorwacją. I wygraną po rzutach karnych (w meczu 1:1) z Polską. W półfinale odnieśli jedyne zwycięstwo w regulaminowym czasie. Aż żal, że Biało-Czerwoni nie wygrali karnych z Portugalią. Osłabieni Walijczycy byli na pewno do ogrania… W drugim półfinale gospodarze, Francuzi, wypunktowali mistrzów Świata, Niemców, wygrywając 2:0. Obie brami zdobył Antoine Griezmann. Pierwszą w doliczonym czasie pierwszej połowy z rzutu karnego. Drugą w 72 minucie.
Portugalia nie tak ładna, ale z trofeum
Finał Francji z Portugalią nie był porywającym widowiskiem. Najbardziej wszyscy zapamiętali Cristiano Ronaldo, który zszedł po kontuzji, później obok Fernando Santosa dyrygował drużyną z ławki trenerskiej. Mecz w regulaminowym czasie skończył się remisem 0:0. W 109 minucie meczu (19 dogrywki) bramkę dla Portugalii zdobył Eder. Ostatecznie Portugalia wygrała 1:0 i została po raz pierwszy w historii Mistrzem Europy! Przed 2000 rokiem Portugalia tylko cztery razy grała na wielkich turniejach. Każdy z tych udziałów (może poza MŚ 1986) był pokazem pięknej gry. W MŚ 1966 roku z wielkim Euzebio Portugalia zajęła trzecie miejsce, na Euro’84 3-4 miejsce. W roku 1996 odpadła w ćwierćfinale, prezentując bardzo widowiskowy futbol. Od 2000 roku grała Portugalia już w każdym turnieju. Cudownie w 2000, ale starczyło na 3-4 miejsce. W 2004 grała na pewno ładniej od Grecji, ale to Grecy zdobyli złoto, Portugalczycy srebro. Rok 2006 po widowiskowej grze było czwarte miejsce na MŚ w Niemczech.
Drużyna Fernando Santosa z 2016 roku w niczym nie przypominała tych ekip, które zachwycały w poprzednich turniejach. Wygrała tylko jeden mecz (półfinał z Walią) w regulaminowym czasie. A jednak to ta ekipa zdobyła pierwsze – i jak dotąd jedyne – Mistrzostwo Europy. Potem sędziwy szkoleniowiec wystąpił w 1/8 finału mundialu w Rosji, wygrał Ligę Narodów w sezonie 2018/19. Na Euro 2021 skończył na 1/8 finału, na MŚ dotarł do ćwierćfinału. Zastąpił go Roberto Martinez i na Euro 2024 dotarł jedynie do ćwierćfinału. Więc wynik z 2016 roku jest jak dotąd największym osiągnięciem portugalskiej reprezentacji. Francja na Euro 2016 rozpoczęła swoją kolejną wspaniałą epokę. Zdobyła Mistrzostwo Świata 2018, ćwierćfinał Euro 2020 (21), wicemistrzostwo Świata 2022 i 3-4 miejsce na Euro’2024. Niemcy zaś zakończyli w 2016 roku wspaniałą passę. Od 2006 do 2016 roku zawsze grali w czwórce. Potem, od 2018 d0 2024, ani razu.
Koniec passy Niemców
Przypomnijmy – Niemcy zajęli 3 miejsce na MŚ 2006, zdobyli wicemistrzostwo Europy 2008, 3 miejsce na MŚ 2010, 3-4 miejsce na Euro’2012. Zostali Mistrzem Świata 2014, zajęli 3-4 miejsce na Euro 2016. Potem nie wyszli z grupy na MŚ 2018, odpadli w 1/8 finału Euro’2020(21), odpadli w grupie MŚ 2022 i w ćwierćfinale Euro’2024. Dla Walii, drugiego półfinalisty Euro’2016 3-4 miejsce na francuskim turnieju było największym sukcesem. Potem Walijczycy byli w 1/8 Finału Euro 2020(21) i awansowali na Mistrzostwa Świata w Katarze. Polacy nie powtórzyli już takiego wyniku jak ćwierćfinał. Zakwalifikowali się jednak do wszystkich turniejów – MŚ 2018 w Rosji, Euro 2020 (21), MŚ w Katarze (wyszli z grupy) i Euro 2024. Utrzymali się w Dywizji A Ligi Narodów. Włosi mieli czas nierówny. Zdobyli Mistrzostwo Europy 2020(21), opuścili jednak dwa mundiale i odpadli w 1/8 Finału Euro 2024. Islandia awansowała jeszcze na mundial, a Belgia zajęła trzecie miejsce na MŚ 2018.