Jerzy Stuhr, Barbara Horawianka. Franciszek Smuda, Franz Beckenbauer, Johan Neskeens. Ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski. W ostatnich 12 miesiacach odeszli ludzie kultury, sportu, Kościoła, polityki.
Święta listopadowe to czas, w którym wspominamy tych, których pożegnaliśmy, zarówno wiele lat temu, jak i w ostatnim czasie. W okresie od listopada 2023 roku do końca października 2024 roku odeszło wiele znanych osób. Są wśród nich politycy (były amerykański sekretarz stanu Henry Kissinger). Aktorzy (zmarła ostatnio Elżbieta Zającówna, Jerzy Stuhr), ludzie sportu (były selekcjoner Franciszek Smuda). Duchowni, jak często wypowiadający się dla nas, przyjaciel „Nowego Telegrafu Warszawskiego”, ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Lista tych, którzy odeszli w ostatnich dwunastu miesiącach, jest bardzo długa.
ODESZLI POD KONIEC 2023 ROKU
LISTOPAD
Krzysztof Jaślar – reżyser programów kabaretowych, współtwórca kabaretu TEY. Miał 75 lat
Helena Pilejczyk –polska łyżwiarka szybka, olimpijka, wielokrotna mistrzyni Polski, zdobywczyni brązowego medalu na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Squaw Valley w 1960 roku. Miała 92 lata.
Hanna Gucwińska – polska zootechnik, współprowadząca kultowy program telewizyjny „Z kamerą wśród zwierząt”. Miała 91 lat.
Benedykt Czuma – polski dziennikarz, wydawca, działacz opozycji antykomunistycznej, polityk. Miał 82 lata.
Maciej Damięcki – polski aktor filmowy, telewizyjny, teatralny i dubbingowy. Znany z wielu niezapomnianych rol drugiego planu, choćby działacza ukrywającego w swoim domu prezesa Ryszarda Ochódzkiego w Rozmowach Kontrolowanych. Pochodził z aktorskiej rodziny, syn aktorskiej pary Dobiesława i Ireny z d. Górskiej, brat Damiana Damieckiego, ojciec Mateusza i Matyldy Damięckich. Brat Damiana, Miał 79 lat.
Włodzimierz Musiał – polski aktor teatralny i filmowy. Znany miedzy innymi z roli Szpuli w Vabanku I i Vabank II, czyli Riposta. Kaplana egupskiego w serialu Siedem Zyczen, ultrakwiisty w Krolewskich Snach. Miał 92 lata.
Paweł Huelle – polski pisarz, prozaik, poeta i dramaturg. Zwiazany z opozycja w okresie PRL. Miał 66 lat.
Jerzy Rowiński – polski dziennikarz muzyczny. Od 1973 r. współpracował z Polskim Radiem. W latach 70. i 80. prowadził popularne audycje Studio Stereo, Studio Gama, Magazyn Muzyczny Rytm oraz razem z Tadeuszem Deszkiewiczem Muzyka nocą. miał 75 lat.
Henry Kissinger – amerykański politolog, dyplomata, polityk, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego (1969–1975), sekretarz stanu (1973–1977), laureat Pokojowej Nagrody Nobla w roku 1873. Miał 100 lat.
GRUDZIEŃ
Zdzisław Antolski – polski poeta. Miał 70 lat.
Ewa Wanat – polska dziennikarka radiowa i telewizyjna, była prezes Tok FM i Radia Dla Ciebie. Miała 61 lat.
Zofia Merle – polska aktorka, znana z wybitnych rol drugoplanowych, kobiety sprzedającej miesa w Misiu Stanisława Barei, przypadkowej uczestniczki wesela w Alternatywach 4, a także kupującej samochód w serialu Zmiennicy. Również w roli Adelci w serialu dla młodzieży Janka, oraz z roli pani Steni w serialu Klan. Miala 85 lat.
Wojciech Lazarek –polski piłkarz, potem trener piłkarski. Selekcjoner reprezentacji Polski w latach 1986 – 1989. Miał 86 lat.
Ksiądz Profesor Wiesław Niewęgłowski – polski prezbiter rzymskokatolicki, pisarz, duszpasterz środowisk twórczych. Miał 82 lata.
Janusz Gortat – polski pięściarz, dwukrotny brązowy medalista olimpijski (1972 i 1976) w wadze półciężkiej. Miał 75 lat.
Ks. Ireneusz Skubiś – polski duchowny katolicki, redaktor naczelny tygodnika „Niedziela” w latach 1984–2014. Miał 86 lat.
Krzysztof Respondek – polski aktor, piosenkarz i artysta kabaretowy, gwiazda kabaretu RAK, pamiętany m. in. z roli Ewalda w serialu „Święta Wojna”. Miał 54 lata.
Izabella Cywińska – polska reżyser teatralna i filmowa, krytyk filmowa, była minister kultury. Miała 85 lat.
Maciej Iłowiecki – polski dziennikarz i publicysta, w latach 1993–1994 zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Miał 88 lat.
Wolfgang Schäuble – niemiecki prawnik, polityk, jeden z najważniejszych przedstawicieli niemieckiej chrześcijańskiej demokracji, minister finansów w latach 2009–2017, minister spraw wewnętrznych w latach 1989–1991 i 2005–2009. Miał 82 lata.
Wojciech Łączkowski – polski prawnik i nauczyciel akademicki, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w latach 1989–1997, przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej w latach 1994–1998, członek Rady Polityki Pieniężnej w l. 1998–2004. Miał 90 lat.
ODESZLI W 2024 ROKU
STYCZEŃ
Iwona Śledzińska-Katarasińska – polska dziennikarka, polityczka, posłanka na Sejm RP I, II, III,IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji (1991–2023). Miała 83 lata.
Jan Żyliński – polski przedsiębiorca, oficer, działacz polonijny, najbogatszy Polak w Londynie. Miał 73 lata.
Mário Zagallo – brazylijski piłkarz, trener. Jako zawodnik mistrz Świata z Brazylią w roku 1958 i 1962. Jako selekcjoner mistrz w roku 1970 oraz wicemistrz w roku 1998. Asystent w mistrzowskiej reprezentacji Brazylii w roku 1994. Miał 93 lata.
Mateusz Rutkowski – polski skoczek narciarski, mistrz świata juniorów w 2004 roku. Miał 38 lat.
Franz Beckenbauer – niemiecki piłkarz, trener. Jako zawodnik Mistrz Świata w roku 1974, wicemistrz w 1966, zdobywca z drużyną trzeciego miejsca w roku 1970. Mistrz Europy w roku 1972 i wicemistrz w 1976. Jako selekcjoner Mistrz Świata w roku 1990 i wicemistrz w 1986. Miał 79 lat.
Janusz Majewski – polski reżyser i scenarzysta filmowy, w latach 1983–1990 prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, a w latach 2012-2024 rektor Warszawskiej Szkoły Filmowej. Miał 93 lata.
Ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski, pseudonim „Jacek Partyka”, „Jan Kresowiak”, „Ksiądz Robak” – polski Ormianin, duchowny katolicki obrządków ormiańskiego i łacińskiego, duszpasterz osób niepełnosprawnych, prezes Fundacji im. Brata Alberta, działacz społeczny, duszpasterz Ormian-katolików[4], wieloletni uczestnik opozycji antykomunistycznej w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, pisarz, poeta i publicysta. Ostro walczył o prawdę o rzezi wołyńskiej, jednocześnie po ataku Rosji na Ukrainie pomagał ukraińskim uchodźcom, widział rosyjskie zagrożenie i otwarcie krytykował papieża Franciszka za jego prorosyjskie wypowiedzi. Ujawniał tez prawdę o skandalach w Kościele, jednocześnie nie wycofując się z wyznawania tradycyjnych wartości. Był wielkim przyjacielem Nowego Telegrafu Warszawskiego. Więcej Tutaj. Miał 68 lat.
LUTY
Aleksiej Anatoljewicz Nawalny – rosyjski prawnik, publicysta i działacz polityczny, lider rosyjskiej opozycji i więzień polityczny. Miał 48 lat.
Andreas Brehme – niemiecki piłkarz, trener, mistrz świata z 1990 roku (strzelec bramki w finale). Miał 64 lata.
Tomasz Komenda – polski były więzień, mieszkaniec Dolnego Śląska niesłusznie skazany za zabójstwo, uniewinniony po 18 latach pobytu w więzieniu. Miał 47 lat.
MARZEC 2024
Maria Chwalibóg – polska aktorka, miała 91 lat.
Ernest Bryll – polski poeta, pisarz, autor tekstów piosenek, dziennikarz, tłumacz, krytyk filmowy, dyplomata, miał 91 lat.
Leszek Długosz – polski poeta, kompozytor, artysta Piwnicy pod Baranami, kawaler Orderu Orła Białego. Miał 84 lata.
Stanisława Ryster – polska prawniczka i prezenterka telewizyjna, wieloletnia prowadząca kultowy teleturniej Wielka Gra. Miała 82 lata.
Jerzy Piekarzewski – polski działacz sportowy i społeczny, honorowy prezes Polonii Warszawa. Miał 90 lat.
KWIECIEŃ
Jadwiga Staniszkis – polska socjolog, profesor nauk humanistycznych, publicystka. Miala 82 lata.
Andrzej Jarosik – polski piłkarz, mistrz olimpijski w Monachium w 1972 roku. Miał 80 lat.
MAJ
Jacek Zieliński – polski wokalista, trębacz, skrzypek, aranżer i kompozytor, współzałożyciel zespołu Skaldowie. Miał 78 lat.
Jan Ptaszyn Wróblewski – polski saksofonista jazzowy, kompozytor, aranżer, dyrygent, publicysta i dziennikarz radiowy. Miał 88 lat.
Maria Dłużewska – polska dziennikarka, aktorka, reżyser, dokumentalistka, działaczka opozycji antykomunistycznej w okresie PRL. Od 1984 do 1987 była redaktorem i autorką tekstów Radia Solidarność. Miała 73 lata.
Zofia Czekalska – polska działaczka kombatancka, uczestniczka powstania warszawskiego. Miała 101 lat.
Jan Andrzej Paweł Kaczmarek – polski kompozytor. Autor muzyki do ponad 70 filmów długometrażowych i dokumentalnych oraz polskich i amerykańskich spektakli teatralnych. Laureat Nagrody Akademii Filmowej Oscara za muzykę do filmu Marzyciel z 2005 roku. Miał 71 lat.
CZERWIEC
Janusz Rewiński – polski aktor i satyryk, poseł na Sejm RP I kadencji z ramienia Polskiej Partii Przyjaciół Piwa. Mistrz komedii. Kojarzony z takich rol jak Mroczkowski w Zmiennikach, Siara z Kilera, czy Misiek z Kabaretu Olgi Lipinskiej. Miał 80 lat.
Jan Szurmiej – polski aktor, reżyser, inscenizator i choreograf, znawca kultury żydowskiej. Miał 78 lat.
Mateusz Sitek – polski żołnierz, 28 maja 2024 pchnięty nożem na granicy polsko-białoruskiej. Miał 21 lat.
Beata Maksymow – polska judoczka, mistrzyni świata w roku 1993, 1999, uczestniczka Igrzysk Olimpijskich w latach 1992, 1996, 2000. Miała 57 lat.
Marzena Kipiel-Sztuka – polska aktorka. Znana głownie z roli Haliny Kiepskiej z serialu „Świat wg Kiepskich”. Miała 59 lat.
***
Orest Lenczyk – polski piłkarz, trener, działacz piłkarski. Miał 82 lata.
Benji Gregory – amerykański aktor. Znany z dziecięcej roli Briana w serialu Alf. Miał 46 lat.
Andrzej Mularczyk – polski pisarz, scenarzysta filmowy, autor reportaży, twórca słuchowisk radiowych. Współautor (z Andrzejem Wajda) scenariusza do filmu Katyń, autor scenariusza do wielu filmów, m. in. Sami Swoi, Nie ma mocnych, Kochaj albo rzuć, Sami swoi Początek. Miał 94 lata.
LIPIEC
Tadeusz Woźniak – polski piosenkarz, gitarzysta, kompozytor. Miał 77 lat.
Jerzy Stuhr – wybitny polski aktor, reżyser, pedagog. Wśród jego niezapomnianych ról można wymienić Filipa Mosza w „Amatorze” Krzysztofa Kieślowskiego, Lutka Danielaka, czyli tytułowego „Wodzireja” u Feliksa Falka. Wystąpił w Seksmisji w roli Maksa. Zagrał także Kilkujadka w „Kingsajzie”, Jerzego w „Dekalogu X”, Johna Pollacka w „Deja Voux”, komisarza Rybę w „Kilerze” i „Kilerów Dwóch”. Jako reżyser ma na koncie takie obrazy jak „Spis cudzołożnic”, „Historie miłosne”, „Tydzień z życia mężczyzny”, „Duże zwierzę. Pogoda na jutro, „Korowód”, „Obywatel”. Miał 77 lat.
***
Shannon Doherty – amerykańska aktorka, kojarzona głownie z rolą Brendy Walsch w serialu Beverly Hills 90210. Miała 53 lata.
Zdzisław Góralczyk – ekspert w dziedzinie Chin, ambasador RP w Pekinie w latach 1994-1999. Miał 88 lat.
Jan Tomkowski – polski historyk literatury, prozaik i eseista, profesor. Miał 70 lat.
Ewa Ciepiela – polska aktorka teatralna i filmowa. Miała 83 lata.
Andrzej Milczanowski – polski prawnik, polityk, działacz opozycji antykomunistycznej, szef UOP w roku 1992, w latach 1992–1995 minister spraw wewnętrznych. Miał 85 lat.
Józef Szmidt – polski lekkoatleta, trójskoczek, mistrz olimpijski w roku 1960 i 1964. Miał 89 lat.
Waldemar Marszałek – polski motorowodniak, samorządowiec. Miał 82 lata.
Bogumiła Wander – polska spikerka i prezenterka telewizyjna. Miała 81 lat.
SIERPIEŃ
Franciszek Smuda – polski piłkarz, trener. Prowadził m. in. Stal Mielec, Widzew Lódź, Wisłę Kraków, Legię Warszawa, Lecha Poznań. Był selekcjonerem reprezentacji Polski, prowadził ja podczas Euro 2012. Miał 76 lat.
Alain Delon – francuski aktor. Jedna z największych gwiazd europejskiego kina lat 60. i 70. Miał 89 lat.
Sven-Göran Eriksson – szwedzki piłkarz, trener, były selekcjoner reprezentacji Anglii. Miał 76 lat.
WRZESIEŃ
Robert Smoktunowicz – polski prawnik, polityk, senator RP V i VI kadencji. Miał 62 lata.
Jacek Rybicki – polski polityk, działacz związkowy, nauczyciel, poseł na Sejm III kadencji. Jeden z najważniejszych polityków Akcji Wyborczej Solidarność. Miał 75 lat.
Zbigniew Lew-Starowicz – polski lekarz psychiatra, psychoterapeuta i seksuolog. Miał 81 lat.
Salvatore Schillaci – włoski piłkarz, brązowy medalista i król strzelców Mistrzostw Świata w 1990 roku.
Felicjan Andrzejczak – polski piosenkarz, w latach 1982–1983 wokalista zespołu Budka Suflera. Legendarny wykonawca piosenki „Jolka, Jolka pamiętasz”. Miał 76 lat.
Barbara Horawianka – polska aktorka. Znana m.in. z roli służki Zakonnej w filmie Krzyżacy, czy pani Marii w pierwszej telenoweli W Labiryncie. Miała 94 lata.
Kris Kristofferson – amerykański piosenkarz country i folk, autor tekstów piosenek, kompozytor, aktor. Miał 88 lat.
Andrzej Makowiecki – polski pisarz, reporter, podróżnik, scenarzysta. Twórca książki-reportażu/eseju Espana ’82: Nerwy, radość, zwątpienie, zwycięstwo, o mistrzostwach Świata w piłce nożnej w 1982 roku, na których Polska zajęła trzecie Miejsce. Miał 86 lat.
PAŹDZIERNIK
Johannes Neeskens – wybitny holenderski piłkarz, pomocnik, wicemistrz Świata w 1974 i 1978 roku, zdobywca trzeciego miejsca na Euro 1976. Miał 73 lata.
Leszek Moczulski – polski dziennikarz, publicysta, polityk, historyk i geopolityk, lider KPN Konfederacji Polski Niepodległej. Pierwszej niekomunistycznej partii w PRL, wprost domagającej się niepodległości Polski. Miał 94 lata.
Philip Zimbardo – amerykański psycholog, profesor, autor staffordzkiego eksperymentu więziennego. Miał 91 lat.
Janusz Olejniczak – polski pianista, pedagog muzyczny i sporadycznie aktor. Miał 72 lata.
Fethullah Gülen – turecki kaznodzieja muzułmański, filozof, pisarz, publicysta, założyciel i lider Ruchu Gülena. Przeciwnik prezydenta Turcji, Recepa Erdogana. Miał 83 lata.
Jadwiga Barańska – polska aktorka, grała m. in. tytułową role w serialu i filmie Hrabina Cosel oraz Barbary Niechcic w filmie i serialu Noce i Dnie. Miała 89 lat.
Elżbieta Zającówna – polska aktorka. Grala w warszawskich teatrach Syrena, Rampa, Komedia oraz m.in. w Teatrze Muzycznym w Gdyni, Nowym w Lodzi, Miejskim w Lesznie. Ogromną popularność przyniosły jej role filmowe i telewizyjne. W roku 1982 zadebiutowała na wielkim ekranie w filmie Juliusza Machulskiego „Vabank” w roli Natalii. Tę samą postać zagrała w filmie „Vabank II, czyli riposta”. U Machulskiego wystąpiła także m.in. w filmach „Seksmisja”, czy „VIP” oraz serialu „Matki, Żony i Kochanki”. W połowie lat 90. należała do najpopularniejszych polskich aktorek. Miała 66 lat.
(Maks, źródło: NTW, Wikipedia, arch.)
Nie żyje ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Odważny kapłan, porządny człowiek