Mistrzostwa Europu wciąż z czterema zespołami, ale już uznane za jedną z najważniejszych piłkarskich imprez na świecie. Wygrali Niemcy z RFN, co rozpoczęło najlepszą erę w historii ich futbolu. Czwarte Euro odbyło się w Belgii. Zagrały w nich RFN, ZSRR, Belgia i Węgry.
Porażka 1:2 Niemców z Hiszpanią, w ćwierćfinale rozgrywanych u nich Mistrzostw Europy była dla gospodarzy bolesna, ale daje pewne nadzieje. Niemcy wreszcie wyglądali w turnieju przyzwoicie, odpadli po dogrywce z prawdziwą potęgą. A ostatnie pięć turniejów to chyba najgorszy okres w ich piłkarskiej historii. Po zdobytym dekadę temu mistrzostwie Świata Niemcy tylko raz, w 2016 roku we Francji zajęli miejsce 3-4 w Mistrzostwach Europy. Potem była katastrofa – niewyjście z grupy na mundialu w Rosji w 2018 roku, ledwie 1/8 finału na Euro 2020 w 21 roku i znów niewyjście z grupy na MŚ w Katarze. Teraz jest ćwierćfinał. Więc na pięciu turniejach tylko raz miejsce na podium. Jak na Niemców bardzo słabo, patrząc na dzieje ich piłki. W naszym cyklu o historii Mistrzostw Europy przypominamy turniej, który w przypadku drużyny RFN rozpoczął najlepszy ich rozdział. W Belgii, w 1972 roku.
Czwórka o tytuł, ale już prestiżowo
Lata 70. XX wieku to czas, w którym mistrzostwa Europy zyskały już prestiż drugiej pod względem ważności imprezy piłkarskiej. Format był jednak taki, jak wcześniej – w finałach grały zaledwie cztery zespoły. O bezpośredni awans do turnieju, w systemie mecz i rewanż grali zwycięzcy ośmiu grup kwalifikacyjnych. Spotkania odbyły się w kwietniu i maju 1972 roku. Republika Federalna Niemiec wyeliminowała Anglię (3:1 w dwumeczu, 3:1 i 0:0). Belgowie Włochów 2:1 (0:0 i 2:1), a Węgrzy Rumunów – remisując w dwumeczu 3:3 (1:1 i 2:2). O awansie Węgrów zdecydowały bramki na wyjeździe. Czwórkę finalistów uzupełnił ZSRR, pokonując w dwumeczu Jugosławię 3:0 (0:0, 3:0). Gospodarzem finałowego turnieju została Belgia. W półfinale przegrała 1:2 z RFN, dwa gole dla Niemców zdobył legendarny Gerd Müller. Sowieci wymęczyli wygraną z Węgrami. W spotkaniu o trzecie miejsce gospodarze pokonali Węgrów 2:1. W wielkim finale zmierzyły się ekipy RFN i ZSRR.
Początek niezwykłej ery
Mecz zachodnich Niemców z sowietami siłą rzeczy miał podtekst polityczny, piłkarsko był początkiem niesamowitej ery drużyny niemieckiej. Dość powiedzieć, że przed 1972 rokiem Niemcy (jako III Rzesza a po wojnie RFN) wzięli udział w siedmiu turniejach Mistrzostw Świata. Ich wyniki to trzecie miejsce na mundialu w 1934 we Włoszech, 1/8 finału we Francji w roku 1938. Z brazylijskich mistrzostw 1950 roku Niemców wykluczono, jako sankcję za zbrodnie II wojny światowej. Potem było sensacyjne Mistrzostwo Świata w Szwajcarii roku 1954 oraz czwarte miejsce w 1958 podczas finałów w Szwecji. Ćwierćfinał w Chile, w roku 1962 oraz wicemistrzostwo w Anglii 1966. Wreszcie trzecie miejsce w roku 1970. Niemcom nie udało się awansować do finałów Mistrzostw Europy 1960, 1964, 1968. Czyli na jedenaście turniejów Mistrzostw Świata i Europy reprezentacja Niemiec zdobyła jedno Mistrzostwo Świata, jedno wicemistrzostwo, jedno trzecie i jedno czwarte miejsce. Nieźle. Finał w Belgii rozpoczął jednak erę prawdziwie dla Niemców galaktyczną.
Nie dali Sowietom żadnych szans
Sam finał to pewna wygrana drużyny RFN. Do przerwy Niemcy prowadzili 1:0 po bramce niezawodnego Gerda Müllera. Losy spotkania rozstrzygnęły się w pierwszym kwadransie drugiej połowy, konkretnie między 50. a 60. minutą. W 52 minucie na 2:0 podwyższył Helmut Wimmer, a w 57 minucie wynik na 3:0 ustalił Gerd Müller. Niemiecki supersnajper z czterema bramkami został królem strzelców turnieju. Zapewne nikt wtedy nie przypuszczał, że w dziejach niemieckiej piłki rozpoczął się czas naprawdę niezwykły. Kolejnych jedenaście turniejów (od 1972) to mistrzostwo Europy 1972, mistrzostwo Świata dwa lata później i wicemistrzostwo Europy w roku 1976. Rok 1978 to 5-6 miejsce na MŚ, jednak rok 1980 to znów mistrzostwo Europy, a w roku 1982 wicemistrzostwo Świata. Jedyna faktyczna klęska to odpadnięcie w fazie grupowej Euro 1984. Dwa lata później Niemcy zostali jednak wicemistrzami Świata, wywalczyli też 3-4 miejsce na Euro 1988 w RFN. Zdobyli mistrzostwo Świata 1990 oraz wicemistrzostwo Europy 1992.
Najlepszy czas – właśnie od Euro 1972
Reprezentacja Niemiec z lat 1934 – 1970 na jedenaście turniejów wywalczyła jedno mistrzostwo Świata, jedno wicemistrzostwo, dwa razy trzecie i raz czwarte miejsce. Drużyna RFN z lat 1972 – 1992 to po dwa mistrzostwa Świata i Europy, po dwa wicemistrzostwa Świata, i Europy. Osiem razy na jedenaście startów Niemcy dotarli do finału! Raz zakończyli turniej na półfinale (1988) i raz na miejscu 5-6, raz odpadli w fazie grupowej. Twórcą i architektem potęgi RFN był Helmut Schoen. Selekcjoner, wcześniej asystent Seppa Herbergera, prowadził zespół już od lat 60. Rok 1972 to szczyt potęgi zespołu Schoena. Gwiazdami zespołu obok wspomnianego snajpera Gerda Müllera byli bramkarz Sepp Maier, libero i kapitan Franz Beckenbauer, pomocnik Uli Hoenness. Warto dodać, że ekipa RFN w drodze do finałów w fazie grupowej wyeliminowała Polskę, a dwa lata później mecz RFN Polska dał Niemcom awans do finału Mistrzostw Świata i późniejszego triumfu w turnieju.
Derwall, Beckenbauer, Vogts, Voeller, Klinsmann i Loew
Sukcesy Helmuta Schoena kontynuował Jupp Derwall (mistrzostwo Europy 1980, wicemistrzostwo Świata 1982, faza grupowa Euro 1984). Potem Franz Beckenbauer (wicemistrzostwo Świata 1986, 3-4 miejsce Euro 1988, mistrzostwo Świata 1990). Już po zjednoczeniu Niemiec selekcjonerem był kolega Beckenbauera z zespołu, Berti Vogts. Zaczął od wicemistrzostwa Europy 1992, kończąc fenomenalny cykl Die Maanschaft. Kolejny nie był już tak udany. Niemcy sensacyjnie odpadli w ćwierćfinale MŚ 1994. Wywalczyli Mistrzostwo Europy 1996, ale udział w następnym mundialu zakończyli na ćwierćfinale. Katastrofą (już pod wodzą Ericha Ribecka) zakończyło się Euro 2000, gdzie Niemcy odpadli w fazie grupowej. Pod wodzą Rudiego Voellera zostali wicemistrzami Świata i nie wyszli z grupy na Euro 2004. Pod wodzą Juergena Klinsmanna zajęli trzecie miejsce na Mistrzostwach Świata, a Joachim Loew doprowadził ich do wicemistrzostwa Europy 2008, trzeciego miejsca na MŚ 2010, 3-4 miejsca na Euro 2012. Tę erę zwieńczyło wywalczone w Brazylii w 2014 roku mistrzostwo Świata.
Kolejnych 11 turniejów to jedno mistrzostwo Świata, jedno wicemistrzostwo Świata, jedno mistrzostwo Europy, raz wicemistrzostwo Europy. Dwa razy trzecie miejsce na świecie, raz 3-4 miejsce na Mistrzostwach Europy. Dwa razy ćwierćfinał Mistrzostw Świata, dwa razy odpadnięcie w fazie grupowej. Jednak nic na razie nie może się równać z cyklem trwającym. Gdzie tylko raz Niemcom udało się dotrzeć do półfinału wielkiej imprezy, a aż dwa razy nie byli nawet w stanie wyjść z grupy.
STARTY NIEMCÓW W CYKLACH OD 1934 ROKU
NIEMCY (III Rzesza i RFN) 1934 – 1970 (11 startów)
100%” cellspacing=”0″ cellpadding=”5″>
Miejsc.ZłotoSrebro3 (¾)
4
1/4(5-8)
1/8
F. Gr. BA/U
| Mistrzostwa Świata | 1 | 1 | 2 | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 |
| Mistrzostwa Europy* | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3 |
*organizowane od 1960 roku
Niemcy (RFN) 1972 – 1992 (11 startów)
100%” cellspacing=”0″ cellpadding=”5″>
Miejsc.ZłotoSrebro3 (¾)
4
1/4(5-8)
1/8
F. Gr. BA/U
| Mistrzostwa Świata | 2 | 2 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 |
| Mistrzostwa Europy | 2 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 |
Niemcy 1994 – 2014 (11 startów)
100%” cellspacing=”0″ cellpadding=”5″>
Miejsc.ZłotoSrebro3 (¾)
4
1/4(5-8)
1/8
F. Gr. BA/U
| Mistrzostwa Świata | 1 | 1 | 2 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 |
| Mistrzostwa Europy | 1 | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |
Niemcy 2016 – 2024 (5 startów)
100%” cellspacing=”0″ cellpadding=”5″>
Miejsc.ZłotoSrebro3 (¾)
4
1/4(5-8)
1/8
F. Gr. BA/U
| Mistrzostwa Świata | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |
| Mistrzostwa Europy | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 1 | 0 | 0 |