Cegłów, Nowe Miasto i Jedlnia-Letnisko – to trzy nowe miasta w województwie mazowieckim. Te miejscowości od 1 stycznia zyskają prawa miejskie. W całym kraju będzie to 10 nowych miast w siedmiu województwach – kujawsko-pomorskim, lubelskim, łódzkim, mazowieckim, świętokrzyskim, śląskim, wielkopolskim.
Aby miejscowość zyskała prawa miejskie musi spełnić kilka podstawowych warunków. Infrastrukturalnych (sieć wodociągowa i ciepłownicza) czy społecznych (większość, powyżej 2/3 mieszkańców musi pracować poza rolnictwem).
Jak pisaliśmy, w ubiegłym roku prawa miejskie na Mazowszu zyskały trzy miejscowości: Sochocin, Solec nad Wisłą i Wiskitki. W tym roku adres zamieszkania ze wsi na miasto bez przeprowadzki również zyskali mieszkańcy trzech miejscowości z województwa mazowieckiego. Łącznie dziesięciu w skali kraju. W województwie mazowieckim od 1 stycznia miastami staja się Cegłów, Nowe Miasto i Jedlnia-Letnisko.
Cegłów – prawa od króla Zygmunta III
Cegłów jest stolicą gminy, znajduje się w powiecie mińskim. By osadą wzmiankowaną już w XVI wieku, wzbogacił się na produkcji cegieł. W wieku XVII w 1621 roku król Zygmunt III Waza nadał osadzie prawa miejskie. Po rozbiorach i upadku Księstwa Warszawskiego miasto rządowe Królestwa Kongresowego. Położone było w powiecie siennickim, obwodzie stanisławowskim województwa mazowieckiego. Po upadku Powstania Styczniowego, jak wiele polskich miast Cegłów utracił prawa miejskie. Na początku XX wieku Cegłów stał się drugim po Płocku ośrodkiem ruchu religijnego mariawitów. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa siedleckiego, od 1999 znajduje się w powiecie mińskim, województwie mazowieckim. 1 stycznia odzyska prawa miejskie.
Nowe Miasto – lokacja miejska w XV wieku
Jeszcze starsze jest Nowe Miasto, w gminie Nowe Miasto, w powiecie płońskim, w województwie mazowieckim nad rzeką Soną. Stąd alternatywna nazwa – Nowe Miasto nad Soną. To miejscowość wypoczynkowa. Miastem była jeszcze wcześniej niż Cegłów – lokację miejską uzyskało Nowe Miasto w 1420 roku. I także zostało zdegradowane w 1870 roku. Miasto królewskie Korony Królestwa Polskiego w województwie mazowieckim. Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Modzele. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa ciechanowskiego. Od 1998 roku w mazowieckim.
Jedlnia-Letnisko, łowiecki folwark króla Jagiełły
Równie starą, choć niemiejską historię ma położona w powiecie radomskim Jedlnia-Letnisko, siedziba gminy o tej samej nazwie. Do 1917 roku wieś nosiła nazwę Mokrzec-Swoboda. W odróżnieniu od Cegłowa i Nowego Miasta miejscowość nigdy nie była miastem. Ale miała bogatą historię. W XIV wieku król Władysław Jagiełło miał tu swój łowiecki folwark. W 1387 roku, specjalnym przywilejem, uwolnił mieszkańców od danin. Uczynił ich łowcami królewskimi, pomocnymi przy polowaniu. Wieś od 1917 roku nosi nazwę Jedlnia-Letnisko. Powstawały tam domy letniskowe na wzór podwarszawskich świdermajerów. W latach 1945-1975 miejscowość należała do województwa kieleckiego. W latach 1975-1998 do radomskiego. Od 1998 roku po reformie administracyjnej została włączona została do województwa mazowieckiego. Teraz pierwszy raz w historii zyskuje prawa miejskie.
10 nowych miast w Polsce
W całej Polsce miastami zostanie dziesięć miejscowości. Będą to: Pruszcz – w gminie Pruszcz, w powiecie świeckim, w województwie kujawsko-pomorskim. Izbica – w gminie Izbica, w powiecie krasnostawskim, w województwie lubelskim. Lutomiersk – w gminie Lutomiersk, w powiecie pabianickim, w województwie łódzkim. Bolimów – w gminie Bolimów, w powiecie skierniewickim, w województwie łódzkim. Cegłów – w gminie Cegłów, w powiecie mińskim, w województwie mazowieckim. Nowe Miasto – w gminie Nowe Miasto, w powiecie płońskim, w województwie mazowieckim. Jedlnia-Letnisko – w gminie Jedlnia-Letnisko, w powiecie radomskim, w województwie mazowieckim. Iwaniska – w gminie Iwaniska, w powiecie opatowskim, w województwie świętokrzyskim. Olsztyn – w gminie Olsztyn, w powiecie częstochowskim, w województwie śląskim. Kaczory – w gminie Kaczory, w powiecie pilskim, w województwie wielkopolskim. Ogółem – jedno nowe miasto w województwie kujawsko-pomorskim, jedno w lubelskim, dwa w łódzkim, trzy w mazowieckim, jedno w świętokrzyskim, jedno w śląskim, jedno w wielkopolskim.